Η ΔΟΞΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ... του Τίτου Χριστοδούλου

Γράφει ο Τίτος Χριστοδούλου:

Ο πίνακας του Μπρέγκελ, ‘Θρίαμβος του Θανάτου’.
Der Triumph des Todes. Ein Gemälde des
flämischen Malers Pieter Brughel des Älteren

Μυστήριο ο θάνατος, κι είναι ίσως η μυστηριακή του αυτή φύση, ή και το αξιακό νόημα που δίνει στην ζωή η συνάντηση με τα όριά της, που έδωσε παραδοσιακά μια ποιητική χροιά στην σκέψη του θανάτου. Σε πολλές κουλτούρες δόξα περιβάλλει τον θάνατο, είτε γλυκαίνοντάς τον, είτε δίνοντάς του μυθικές, ή μυθιστορηματικές διαστάσεις, τυλιγμένο στην αχλύ του μαρτυρίου, του εγκλήματος, της εκδίκησης, της ηθελημένης φυγής ή αυτοκτονίας, του πολέμου, της ‘κλοπής μιας ώρας δόξας’, ‘όπως στον Όμηρο, ώστε να νικηθεί με την μνήμη και την υστεροφημία το «ένδοξο» τέλος, "και εσσομένοισι πυθέσθαι'.

Στην σύγχρονη εποχή, παρά την αντι-ηρωϊκή της φιλοσοφία και τον μεταμοντέρνο σκεπτικισμό, ο θάνατος κι οι περιθανάτιες πράξεις έχουν περιβληθεί ομοίως με δόξα παρά τις συνειδητές προσπάθειες να απεκδυθεί ο θάνατος την δόξα. Ο σκηνοθέτης Φρανσουά Τρυφώ,αναφέρεται από τον κριτικό κινηματογράφου Ρότζερ Έμπερτ ότι συχνά επαναλαμβάνει ότι είναι αδύνατο να γυριστεί μια αντιπολεμική ταινία γιατί, τελικά, κάθε απεικόνιση πολέμου τον ηρωοποιεί. Η κυρίαρχη μορφή δοξασμού του θανάτου είναι μέσα από την τέχνη, που τον απεικονιζουνε μεποιητική γλώσσα και ποιητικές αναλογίες, είτε είναι αυτά τραγούδια χιτ όπως το "Knockin' on Heaven's Door" και το "Bullet in the Head", είτε με καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις και μυθοποιήσεις ιστορικών γεγονότων όπως ηρωϊκοί πόλεμοι . Η ίδια η θρησκεία βρίσκει επιχείρημα ύπαρξης τον παραμυθητικό λόγο για τον θάνατο, με κεντρικά της δόγματα την Ανάσταση και την μεταθανάτιο ζωή. Με όλη την πολιτισμική, συμβολική νοηματοδότηση μέσα από την Τέχνη, τον Μύθο και την Θρησκεία, βέβαια, ο θάνατος είναι το πιο υποκειμενικό, προσωπικό βίωμα της ζωής, που αν βρίσκει στον θάνατο το τέλος της, του αρνείται το νόημα της τελικότητάς της, «ζώντας» τον θάνατο σαν άρνηση όχι τόσο της ζωής, όσο του ιδίου του θανάτου.