28. ΟΙΚΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ του Τίτου Χριστοδούλου

του Τίτου Χριστοδούλου

‘Oικίας περιβάλλον, κέντρων, συνοικίας

που βλέπω κι όπου περπατώ χρόνια και χρόνια,

σε δημιούργησα μες σε χαρά και μες σε λύπες

με τόσα περιστατικά και τόσα πράγματα

Κι αισθηματοποιήθηκες ολόκληρο για μένα…’

Οι στίχοι του μεγάλου Αλεξανδρινού, του «Ελληνικού»  Κωνσταντίνου Καβάφη μου ήρθαν στο μυαλό καθως διάβαζα στους Financial Time εκτεταμένο άρθρο του Raymond Stock για την προσπάθεια που καταβάλλει η Αιγυπτιακή κυβέρνηση να διασώσει το σπίτι στο οποίο κατοίκησε στην διάρκεια της Aλεξανδρινής παραμονής του ο «Ελληνικός» συγγραφεύς τουΑλεξανδρινού Κουαρτέτου, αλλά και του Πικρά Λεμόνια της πονεμένης Κύπρου, ο Αλεξανδρινός Laurens Durrell -για την τύχη του σπιτιού επίσης του οποίου στην κατεχόμενη Κύπρο - στο Μπέλαπαϊς είχαν γράψει οι Αγγλικές εφημερίδες παλαιότερα - και στον οποίο για να δέσουμε έτσι τον παραλληλισμό είχε εισαγάγει το έργο του Καβάφη ο θαυμαστής και καλός φίλος του πρώτου, Ε.Μ. Foster.

Αισθηματοποιήθηκε ολόκληρο λοιπον το σπίτι της οδού Lepsious Street 10 της Αλεξανδρείας για τον Αλεξανδρινό Καβάφη, μέσα σε αυτό το σπίτι, εκλεκτό στο λεπτό του γούστο αλλά κυρίως από την προσωπικοτητα του ενοίκου του μοναδικό σε όλη την πόλη, οπως το περιγράφει κιόλας ο επισκέπτηςτου Κώστας Περίδης. Βρίσκονταν μέσα στα συρτάρια με χαμένα κλειδιά οι νύχτες που μετρούσε τα άστρα, οι θάλασσες που μετρούσε τα κύματα, τα φθινόπωρα που μετρούσε τα πουλιά που φεύγαν.

Ο Ντάρελ και η πρώτη συζυγος του, Νάνσυ,  θυμιζει το άρθρο, είχαν φύγει για την Αίγυπτο από την Κρήτη το 1941, πηγαίνοντας στο Κάϊρο, από όπου ο Ντάρελ έφυγε για να πάει στην Αλεξάνδρεια και να αναλάβει προπαγανδιστική δουλειά για τον αγγλική υπηρεσία πληροφοριων. Το επόμενο έτος η πλούσια Ιταλική οικογένεια Άmbrons του περεχώρησε τον πανω όροφο και τον πυργίσκο μίας από τις δύο βίλλες τους για την οποίο ο Λώρενς Ντάρελ έγραψε στον φίλο του Αμερικανό συγγραφέα Χένρυ Μύλερ: “Έχω επιπλώσει για μένα ένα πύργο… όπου έχω τελειώσει ένα βιβλίο με ποιήματα και τώρα ειμαι στα μισά ενος βιβλίου για το ελληνικό τοπίο: την Κέρκυρα”.

Σύμφωνα δε με τοπικές φήμες εδώ συνάντησε ο Ντάρελ την δεύτερη συζυγο του, την Αλεξανδρινή ‘Ηβ Κοεν, που του ενέπνευσε την ηρωΐδα του Ιουστίνη, στον πρώτο τόμο του Αλεξανρδινού Κουαρτέτου.

Ο Ντάρελ πέθανε το 1990 και η γλύπτρια και ζωγράφος που το κατοίκησε μετα, η Εφάτ Ναγκουΐ πέθανε το 1993, και η όλη προσπάθεια για την διατήρησή του τώρα εντάσσεται, σύμφωνα με τον αρθρογράφο, σε μια συνολικώτερη προσπάθεια να διασωθεί κάτι από τον λαμπρό κοσμοπολίτικο χαρακτηρα της Αλεξάνδρειας στο μέσο του αιώνα, κοσμοπολιτισμό στον οποίο άλλωστε τοσο συνέβαλε το ζωηρό και κυρίαρχο Ελληνικό της στοιχείο.

            Whaterver man makes and makes it live

            liveς because of the life put into it.

Τίτος Χριστοδούλου